يادداشت هفتم از يکصد و هشتاد يادداشت

گفتگو با همکار: با يکی از همکاران در کانادا مکاتبه کردم که شرايط و نحوه دريافت مدرک اُ. دی. را برايم بنويسد. اميدوارم پاسخ خوبی بدهد. ايشان (که نامش فعلاً محفوظ است)، اخيراً با موفقيـت اين مرحله را پشت سر گذاشته و اميدوارم تجربياتشان را در اختيار همه ما بگذارند.

ارزيابی ورژنس عمودی در دور

Vertical Vergences at Distance

اين تست را نيز با شرايط کاملاً مشابه ورژنس افقی دور اجرا می کنيم با اين تفاوت که دو پريزم رايسلی را در موقعيّت مناسب برای اندازه گيری عمودی قرار می دهيم. لازم به ذکر است که در اصل نيازی به دو عدد پريزم رايسلی (يکی برای هر چشم) نيست و پريزم دوم صرفاً به جهت يکسان شدن کيفيت ديد در دو چشم، به کار گرفته می شود. برای ايجاد پريزعمودی با استفاده از پريزم رايسلی، لازم است که صفر منشورهای رايسلی در موقعيت نازال برای هر چشم قرار گيرند ( ساعت 3 برای چشم راست و ساعت 9 برای چشم چپ). در اينحالت، پيچ تنظيم هر کدام از دو پريزم در موقعيت تمپورال هر چشم (افقی – ساعت 9 برای چشم راست؛ ساعت 3 برای چشم چپ) قرار می گيرد. با قرار گرفتن پريزمهای رايسلی در موقعيت صحيح، پريزم را در برابر يک چشم با سرعت تقريبی يک پريزم ديوپتر در ثانيه، افزايش می دهيم تا زمانيکه دوبينی را بيمار گزارش کند. عدد را يادداشت می کنيم و قدری به افزايش قدرت منشور ادامه می دهيم و سپس قدرت را کاهش می دهيم تا جاييکه معاينه شونده متوجّه يکی شدن دو تصوير شود. در اينجا نيز بايد مرتّب به معاينه شونده تاکيد کرد که تارگت را سعی کند واضح ببيند.

نحوۀ ثبت:

پس از ايجاد دو بينی و تلاش برای بازسازی ديد واحد (ريکاوری)، ممکن است اين حالت پيش بيايد که مجبور به استفاده از پريزم مخالف جهت اوليه شويم. به عنوان مثال اگر از پريزم "بيس آپ" استفاده کرده بودم و دوبينی با 4 پريزم بيس آپ حاصل شده باشد، معمولاً ريکاوری در محدودۀ 2 پريزم ديوپتر حاصل می شود ولی گاهی اوقات، ريکاوری حتی با يک پريزم ديوپتر يا صفر هم حاصل نمی شود و بايد وارد محدوده "بيس داون" شويم تا ريکاوری حاصل شود. در اينگونه موارد، ثبت نتايج با اعداد منفی انجام می شود.

Distance vertical vergence: OD infra 4/2, OD supra 2/-1
Distance vertical Vergences: OD BU 6/4, BD 3/1

Expected findings:
Break 3Δ to 4Δ; Recovery 1.5Δ to 2Δ

ارزيابی ورژنس افقی در نزديک

Horizontal Vergences at Near

تمام تدارکات اين تست مشابه تست ورژنس دور است با اين تفاوت که به عنوان تارگت ديد نزديک از خط بيست سی ام چارت ديد نزديک يا هر خطی از چارت که يک خط بهتر از ديد نزديک معاينه شونده باشد استفاده می کنيم. پريزم های رايسلی را هم برای هر دو چشم طوری تنظيم می کنيم که صفر رايسلی در ساعت 12 قرار گيرد.

ثبت نتايج:

فاصله ای که تست در آن اجرا شده را ثبت می کنم و نوع پريزم و اعداد مربوط به تاری، ايجاد دوبينی و بازيافت ديد واحد دو چشمی.

Near Horizontal Vergences (NHV)

BI: 8/14/8 BO: 20/24/18

ارزيابی سهولت ورژنس فيوژنی در نزديک

Fusional Vergence Facility at Near

هدف از اجرای اين تست ارزيابی توانايی سيستم بينايی در واکنش نشان دادن به تغييرات ناگهانی ورژنس است.

برای سهولت اجرای اين تست، ترجيح در اين است که ابزار فليپر را در اختيار داشته باشيم، ولی می توان از پريزمهای تکی نيز استفاده کرد. پريزمهای مورد نياز عبارتند از 3 و 12 پريزم ديوپتر. می توان يک جفت پريزم 3 را در داخل ترايال فريم قرار داد و يک جفت پريزم 9 را روی جفت پريزم سه گذاشت و برداشت تا عملکرد فليپر تداعی شود. عنوان تارگت ديد نزديک از يک ستون حروف (عمودی) چارت ديد نزديک استفاده می شود (يک خط بالاتر از ديد نزديک معاينه شونده). نورپردازی حروف بايد قوی باشد. معاينه شونده، اگر معمولاً عينک ديد نزديک استفاده می کند، هنگام اجرای تست بايد عينک را بر چشم داشته باشد.

روش تست: 12 پريزم ديوپتر را در برابر هر دو چشم قرار می دهيم و از معاينه شونده می خواهيم به محض اينکه تارگت را واضح و واحد ديد، اعلام کند. بلافاصله قدرت را به 3 پريزم ديوپتر کاهش می دهيم و همان سوال را تکرار می کنيم (تا اينجا شد يک دور يا يک سيکل کامل). اين کار را به مدت 60 ثانيۀ کامل ادامه می دهيم و تعداد دفعاتی را که فرد موفق شده از 12 به 3 و برعکس برود را ثبت می کنيم.

روش ثبت:

Fusional facility at N: 12
Expected Findings: 15 cycles per minute

يادداشت بعدی به کراس سيلندر دو چشمی اختصاص خواهد داشت. اينروش را نديده ام در ايران به کار بگيرند. البته شايد من نديده باشم، ولی در مجموع به نظر می رسد تکنيک متداولی در مطبهای خارج از کشور باشد.